ความแตกต่างจากอดีตสู่ปัจจุบัน

       ถ้าพูดถึงวิธีการทำและวัตถุดิบส่วนประกอบต่างๆของอาหารในอดีตและปัจจุบัน

ขนมและของว่างของชาวล้านนา

คนส่วนมากจะรู้จักแค่อาหารคาวของทางภาคเหนือ น้อยคนมากที่จะรู้ว่าทางภาคเหนือก็มีอาหารว่างและขนมที่อร่อยและน่าสนใจไม่แพ้ของคาวที่ขึ้นชื่อเลยทีเดียว

ประเพณีการกินข้าวขันโตก

         ขันโตก เป็นชื่อเรียกของภาชนะใส่อาหารที่มีลักษณะเป็นถาดมีขาตั้งสูง

เครื่องแนมและวัตถุดิบประจำภูมิภาค

เครื่องแนม หมายถึง อาหารชนิดใดชนิดหนึ่งที่จัดเพิ่มขึ้นให้กับอาหารหลักในสำรับ เพื่อช่วยเสริมรสชาติอาหารในสำรับนั้นให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น อร่อยมากขึ้น

ชนิดของอาหารล้านนา

       ชนิดหรือประเภทของอาหารเหนือมีหลายชนิดมากเรียกตามวิธีการทำ ซึ่งอาการล้านนาก็มีวิธีการทำที่แปลกแตกต่างจากอาหารของทางภาคอื่น

เอกลักษณ์อาหารท้องถิ่น

    ภาคเหนือ ภูมิประเทศเป็นภูเชาสลับกับทิวเขาทอดเป็นแนวยาวจากเหนือลงไปใต้ มีที่ราบระหว่างภูเขา ทำให้มีพืชพรรณที่แตกต่างไปจากภาคอื่นๆ ซึ่งเป็นพืชผักที่หาได้ตามป่าหรือตามแนวเขา เช่น มะเขือส้ม ดอกงิ้ว พริกหนุ่ม มะแขว่น แหลบ มีอากาศที่หนาวเย็นทำให้อาหารของชาวเหนือมีไขมันเป็นส่วนประกอบอยู่หลายอย่าง เช่น ไส้อั่ว น้ำพริกอ่อง แกงโฮะ เป็นต้น มีเขตแดนบางส่วนติดกับประเทศพม่า ทำให้เกิดการถ่นทอดวัฒนธรรม เช่น แกงฮังเล ขนมจีนน้ำเงี้ยว หรือขนมจีนน้ำมะเขือส้ม (ชาวไทยใหญ่ ชาวเงี้ยว) ข้าวซอย (ชาวจีนฮ่อ) มีการถนอมอาหารหลายชนิดที่ปัจจุบันเป็นที่แพร่หลาย เช่น แคบหมู หนังปอง จิ้นส้มหรือแหนม ถั่วเน่า น้ำปู้ (น้ำปู) เป็นต้น
                  อาหารภาคเหนือไม่นิยมใส่น้ำตาล ความหวานจะได้จากส่วนผสมที่นำมาทำอาหาร เช่น ความหวานจากผัก จากปลา ไขมันจะได้จากน้ำมันของสัตว์ สัตว์ที่นิมนำมาประกอบอาหารจะเป็น หมู ไก่ เนื้อ และปลาน้ำจืด 

น้ำพริกอ่อง

ข้าวซอย

แกงโฮะ

จิ๊นส้ม

แกงฮังเล

ไส้อั่ว

ความเป็นมาของอาณาจักรล้านนา

     อาณาจักรล้านนา คือ อาณาจักรในอดีตที่ตั้งอยู่บริเวณภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย, สิบสองปันนาเชนเมืองเชียงรุ่ง (จิ่งหง) มณฑลยูนนาน ภาคตะวันออกของพม่า ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน ซึ่งมีเมืองเชียงตุงเป็นเมืองเอก ฝั่งตะวันตกแม่นำสาละวิน มีเมืองนายเป็นเมืองเอก และ 8 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา แพร่ น่าน และแม่ฮ่องสอน โดยมีเมืองเชียงใหม่ เป็นราชธานี มีภาษา ตัวหนังสือ วัฒนธรรม และประเพณีเป็นของตนเอง ต่อมาถูกปกครองในฐานะรัฐบรรณาการของอาณาจักรตองอู อาณาจักรอยุธยา และอาณาจักรอังวะ จนสิ้นฐานะอาณาจักร กลายเป็นเมืองส่วนหนึ่งของอาณาจักรอังวะในราชวงศ์นยองยาน ไปในที่สุด

     

 ความหมายของคำว่าล้านนาก็แปลได้อย่างตรงตัวเลยคือดินแดนที่มีนาเป็นล้านหรือดินแดนที่มานาเยอะมากๆ  และอาณาจักรนี้ก็เป็นอาณาจักรที่มี ภาษา ตัวหนังสือ วัฒนธรรมและประเพณีเป็นของตัวเอง

      ในปัจจุบันอาณาจักรล้านนาก็คือภาคเหนือของประเทศไทยนั้นเอง